Prawidłowy poziom cukru we krwi z palca jest jednym z parametrów, które używane są do oceny prawidłowej pracy trzustki i wątroby. W jakich warunkach wykonuje się badanie? Przeczytaj poniższy tekst i uzyskaj odpowiedź na wszystkie pytania związane z tym tematem.
Profilaktyczne, kompleksowe badania całego organizmu powinny być wykonywane przynajmniej raz w roku. Takie postępowanie pozwala na zminimalizowanie ryzyka rozwoju wielu poważnych chorób lub ich szybkie wyleczenie, dzięki wdrożeniu błyskawicznego postępowania terapeutycznego. Jednym z przykładów takich chorób jest cukrzyca, schorzenie okrzyknięte problemem cywilizacyjnym XXI wieku. Badanie poziomu glukozy (czyli glikemia) jest refundowane przez NFZ, a w prywatnych placówkach można je wykonać za mniej niż 10 złotych. Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi z palca? Sprawdź!
Prawidłowy poziom cukru we krwi z palca – czym jest?
Pomiar glukozy może być wykonany na dwa sposoby – z krwi żyły łokciowej lub z palca. Próbka krwi najczęściej pobierana jest w godzinach porannych. Ważne jest, aby badanie poziomu cukru we krwi wykonywane było na czczo. Pacjent cierpiący na cukrzycę, czyli diabetyk, wyposażony jest w glukometr, urządzenie, które pozwala na badanie krwi w warunkach domowych. Kroplę krwi pozyskuje się poprzez nakłucie opuszka palca. Materiał biologiczny umieszcza się na specjalnych paskach wkładanych bezpośrednio do urządzenia. Wynik uzyskuje się po upływie kilku- lub kilkunastu sekund. Należy go odnotować w dzienniczku pomiarów.
Jakie są normy poziomu cukru we krwi?
Warto zaznaczyć, że normy cukru we krwi są inne dla osób zdrowych, a inne dla osób chorujących na cukrzycę. Sygnałem alarmującym u osób zdrowych jest przekroczenie progu 100 mg/dl. Wówczas rekomendowane jest powtórzenie badania lub wykonanie dodatkowych pomiarów. Ma to na celu sprawdzenie jakości pracy trzustki. Podwyższony poziom glukozy świadczący o cukrzycy jest wyższy niż 126 mg/dl. Prawidłowy poziom cukru we krwi z palca nie może być niższy niż 70 mg/dl. Wówczas mowa o hipoglikemii, czyli stanie niedocukrzenia organizmu, który jest równie groźny jak hiperglikemia (przecukrzenie). Glikemia na czczo pozwala na uzyskanie rzetelnego wyniku i w przypadku diabetyków powinna być powtarzana minimum raz w tygodniu.
Test tolerancji glukozy
Jednym z testów, które pozwalają na zbadanie stężenia cukru u kobiet w ciąży, jest test obciążenia glukozą, inaczej test tolerancji glukozy (OGGT – krzywa cukrowa). Jest to badanie obowiązkowe u kobiet między 24. a 28. tygodniem ciąży. Materiał do badań pobierany jest z krwi żylnej. Po oddaniu pierwszej próbki, pacjenta wypija roztwór 75 g glukozy. Następnie stężenie cukru we krwi sprawdzane jest po upływie 1 h i 2 h od wypicia roztworu.
Czym jest glukoza?
Glukoza, czyli cukier prosty, jest parametrem służącym do oceny stanu zdrowia człowieka, a przede wszystkim wskaźnikiem takich chorób cywilizacyjnych jak cukrzyca. Prawidłowy poziom glukozy we krwi mieści się w zakresie do 99 mg/dl. Gdy jest on niższy niż 70 mg/dl mówi się wtedy o hipoglikemii, gdy większy niż 100 mg/dl, może to świadczyć o hiperglikemii. Zbyt duże stężenie glukozy we krwi zwiększa ryzyko wielu poważnych chorób, w tym układu sercowo-naczyniowego, a nawet ośrodkowego układu nerwowego. Wysokie stężenie glukozy jest wskazaniem do wykonania bardziej szczegółowych badań, w tym testu obciążenia glukozą, który sprawdza stan trzustki produkującej insulinę.
Jak wygląda badanie glukozy we krwi?
Glukoza we krwi powinna być oceniania na czczo (na około 12 godzin po ostatnim posiłku), najlepiej rano. Materiał biologiczny pobierany jest z krwi żylnej. W warunkach domowych diabetycy sprawdzają poziom glukozy za pomocą glukometru, pobierając krew z palca.
Czym jest cukrzyca?
Cukrzyca, przez wielu ekspertów i lekarzy została okrzyknięta chorobą cywilizacyjną. Na całym świecie choruje na nią ponad 422 miliony osób, a liczba ta stale rośnie. Co ważne, schorzenie nie jest związane z wiekiem i pojawia się nawet u małych dzieci. W Polsce liczba chorych przekroczyła próg 3 milionów. Cukrzyca jest przewlekłą chorobą metaboliczną, z powodu której objawy obserwuje się na wielu poziomach ludzkiego organizmu. Wynika z zaburzonej produkcji insuliny lub jej nieprawidłowego działania. Przyczyn rozwoju schorzenia jest wiele, lecz można podzielić je na modyfikowalne (wynikające ze stylu życia) oraz niemodyfikowalne (czynniki genetyczne). Pomiar glukozy na czczo jest jedynym i szybkim sposobem na wstępne rozpoznanie choroby. Wynik badania uzyskuje się najczęściej na drugi dzień. Wysoki poziom cukru we krwi jest dla lekarza sygnałem o tym, że trzustka może nie pracować prawidłowo.
Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi z palca?
Osoby cierpiące na cukrzycę nie mogą zapominać o tym, aby regularnie kontrolować poziom glukozy za pomocą badania glukometrem. Prawidłowy poziom cukru we krwi z palca u diabetyków nie może przekraczać wartości 70–180 mg/dl (3,9–10,0 mmol/l).
Niski poziom cukru we krwi (poniżej 70 mg/dl) może świadczyć o hipoglikemii, czyli niedocukrzeniu. Jest to stan zagrażający zdrowiu i życiu. Zbyt mały poziom glukozy we krwi na czczo może doprowadzić do poważnego upośledzenia układu nerwowego, a nawet śpiączki i śmierci.
Objawy cukrzycy
Typowymi objawami cukrzycy są m.in.:
- ogólne osłabienie organizmu i senność;
- problemy z koncentracją;
- nadmierne uczucie pragnienia;
- podwójne widzenie;
- drażliwość i apatia;
- utrata wagi;
- wzmożone oddawanie moczu.
Przy wystąpieniu więcej niż jednego z tych symptomów warto dokonać pomiaru cukru we krwi na czczo. Pozwoli to na wykluczenie lub wstępne rozpoznanie cukrzycy.
Rodzaje cukrzycy
Dotychczas opisano kilka rodzajów cukrzycy, z czego najważniejsze są dwa z nich.
Cukrzyca typu 1
Inaczej insulinozależna. Ma podłoże autoimmunologiczne, co oznacza, że największy wpływ na jej rozwój mają czynniki genetyczne. W chorych na ten rodzaj cukrzycy organizm uznaje własne komórki trzustki za obce i zaczyna je atakować. W konsekwencji organizm nie jest w stanie samodzielnie wyprodukować insuliny. Wysoki poziom glikemii wynika zatem z braku tego hormonu we krwi. Konieczne jest wówczas przyjmowanie insuliny w formie zastrzyku, najczęściej domięśniowego.
Cukrzyca typu 2
Inaczej insulinoniezależna lub inusulinooporna. Jest przede wszystkim diagnozowana u osób dorosłych i najczęściej jest wynikiem prowadzenia niehigienicznego i niezdrowego stylu życia. W prostych słowach oznacza to, że na jej rozwój mają wpływ czynniki środowiskowe, takie jak zła dieta, brak aktywności fizycznej i nadużywanie alkoholu. Niekorzystnie działa także długotrwały stres, nadwaga i otyłość. Jej leczenie polega na zmianie złych nawyków i regularnym oznaczaniu stężenia glukozy we krwi.
Powikłania po cukrzycy
Nieprawidłowo leczona cukrzyca lub zaniechanie terapii może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji zdrowotnych. Powikłania dzieli się na przewlekłe i ostre:
- ostre – mówi się o nich na wczesnych etapach choroby. Zalicza się do nich kwasica ketonowa i mleczanowa. W tym pierwszym przypadku charakterystycznym objawem jest nieprzyjemny zapach ust, przypominający woń zgniłych jabłek. Kwasica mleczanowa jest znacznie rzadsza i wynika najczęściej z przyjmowania niektórych leków, w tym metforminy;
- przewlekłe – pojawiają się po wielu miesiącach lub nawet latach choroby. Najczęstsze przypadki dotyczą poważnych chorób sercowo-naczyniowych, w tym zawału mięśnia sercowego. Ponadto do przewlekłych powikłań po cukrzycy zalicza się udary mózgu, uszkodzenia nerek, utratę lub upośledzenie wzroku, amputację kończyn (najczęściej dolnych), nawracające infekcje wirusowe i bakteryjne, a także choroby dziąseł i zębów.
Schorzenie, jakim jest cukrzyca, jest również zagrożeniem dla prawidłowego rozwoju płodu, a także zwiększa ryzyko poronień. Wyniki badań naukowych wykazały, że wysoki poziom cukru na czczo ma negatywny wpływ na płodność, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
Wiesz już, ile powinien wynosić prawidłowy poziom cukru we krwi z palca. Cukrzyca jako choroba cywilizacyjna stanowi zagrożenie nie tylko dla osób dorosłych, ale także dla ludzi młodych i dzieci. Warto pamiętać, że może rozwijać się latami, początkowo nie dając żadnych objawów. Nieleczona cukrzyca może doprowadzić do kalectwa, a nawet śmierci. Badając cukier na czczo (zarówno z krwi żylnej, jak i z palca), możliwe jest kontrolowanie stanu zdrowia całego organizmu. O tym parametrze nie wolno zapominać podczas systematycznych badań profilaktycznych.
